محققان بودجهای از سازمان تحقیقات سرطان بریتانیا برای ایجاد اولین واکسن پیشگیری از سرطان تخمدان در جهان دریافت کردهاند. دانشمندان دانشگاه آکسفورد در حال طراحی واکسنی به نام OvarianVax هستند که به سیستم ایمنی بدن آموزش میدهد تا مراحل اولیه سرطان تخمدان را شناسایی و به آن حمله کند.
این تیم برای حمایت از تحقیقات آزمایشگاهی در مورد این واکسن، تا سقف ۶۰۰,۰۰۰ پوند برای مطالعه در سه سال آینده دریافت خواهند کرد.
در این مطالعه، دانشمندان تأمین مالی شده توسط سازمان تحقیقات سرطان بریتانیا اهداف واکسن را تعیین خواهند کرد. آنها کشف خواهند کرد که کدام پروتئینها بر روی سطح سلولهای سرطان تخمدان در مراحل اولیه توسط سیستم ایمنی بدن شناسایی میشوند و واکسن چقدر دقیق میتواند مدلهای کوچک سرطان تخمدان به نام ارگانوئیدها را از بین ببرد.
هر سال حدود ۷۵۰۰ مورد جدید سرطان تخمدان در بریتانیا وجود دارد و این ششمین سرطان شایع در زنان است. در حال حاضر هیچ برنامه غربالگری برای این بیماری وجود ندارد و برخی از زنانی که نسخههای ارثی از ژنهای تغییر یافته دارند، در معرض خطر بیشتری هستند.
خطر سرطان تخمدان در زنانی که ژنهای BRCA1 تغییر یافته دارند تا ۶۵٪ بیشتر است و در زنانی که ژنهای BRCA2 تغییر یافته دارند تا ۳۵٪ بیشتر است، در مقایسه با زنانی که این تغییرات ژنی را ندارند. در حال حاضر، به زنانی که تغییرات ژنی BRCA1/2 دارند توصیه میشود که تا سن ۳۵ سالگی تخمدانهای خود را بردارند، که به این معنی است که در آینده نمیتوانند بچهدار شوند و یائسگی زودرس را تجربه میکنند.
مدیر آزمایشگاه سلولهای سرطان تخمدان، مؤسسه پزشکی مولکولی MRC Weatherall در دانشگاه آکسفورد و رهبر پروژه OvarianVax، پروفسور احمد احمد، گفت: ما به استراتژیهای بهتری برای پیشگیری از سرطان تخمدان نیاز داریم. در حال حاضر به زنانی که جهشهای BRCA1/2 دارند و در معرض خطر بسیار بالایی هستند، جراحی پیشنهاد میشود که از سرطان جلوگیری میکند اما آنها را از داشتن فرزند در آینده محروم میکند. در عین حال، بسیاری از موارد دیگر سرطان تخمدان تا مراحل بسیار پیشرفته تشخیص داده نمیشوند.
وی افزود: آموزش سیستم ایمنی برای شناسایی علائم اولیه سرطان یک چالش سخت است. اما اکنون ابزارهای بسیار پیشرفتهای داریم که به ما بینشهای واقعی در مورد چگونگی شناسایی سرطان تخمدان توسط سیستم ایمنی میدهند.
OvarianVax میتواند راه حلی برای پیشگیری از سرطان ارائه دهد، ابتدا در زنانی که در معرض خطر بالایی هستند و همچنین به طور گستردهتر اگر آزمایشها موفقیتآمیز باشند. با تشکر از این بودجه، تحقیقات ما میتواند گام بزرگی به سوی یک واکسن قابل قبول برای سرطان تخمدان بردارد. تحقیقات قبلی توسط پروفسور احمد و تیم او در دانشگاه آکسفورد نشان داده است که سلولهای ایمنی بیماران مبتلا به سرطان تخمدان، “تومور” را به خاطر میسپارند. با تکیه بر این تحقیقات، دانشمندان سیستم ایمنی بدن را آموزش خواهند داد تا بیش از ۱۰۰ پروتئین روی سطح سرطان تخمدان، که به عنوان آنتیژنهای مرتبط با تومور شناخته میشوند، شناسایی کند.
آنها متوجه خواهند شد که کدام یک از این آنتیژنها، سیستم ایمنی را تحریک میکند تا سلولهایی را که در حال تبدیل شدن به سرطان تخمدان هستند شناسایی و از بین ببرد. نمونههای بافتی از تخمدانها و لولههای فالوپ افراد مبتلا به سرطان تخمدان برای بازسازی مراحل اولیه سرطان تخمدان در این مطالعه استفاده خواهد شد.
در صورتی که در آزمایشهای بالینی آینده موفق باشد، محققان با نمایندگان بیماران و عموم مردم همکاری خواهند کرد تا مشخص کنند چه کسانی مایل به دریافت واکسن هستند، چه کسانی میتوانند بیشترین بهره را از آن ببرند، چگونه میتوان آن را تجویز کرد و چگونه میتوان اطمینان حاصل کرد که توسط تعداد بیشتری از زنان واجد شرایط دریافت شود.
دورنمای ساخت واکسن
هنوز سالهای زیادی طول خواهد کشید تا واکسن به نقطهای برسد که به طور گسترده در دسترس زنان در معرض خطر سرطان تخمدان قرار گیرد. با این حال، این تأمین مالی یک گام بزرگ به سوی جهانی است که در آن پزشکان میتوانند سرطان تخمدان را در مراحل اولیه پیشگیری کنند، به جای اینکه آن را پس از پیشرفت بیماری درمان کنند. OvarianVax یکی از چندین پروژهای است که تحت استراتژی تحقیقاتی پیشگیری از سرطان Cancer Research UK تأمین مالی شده است، که هدف آن استفاده از کشفیات آزمایشگاهی برای یافتن روشهای دقیقتر برای پیشگیری از سرطان است.
مدیر اجرایی Cancer Research UK، میشل میچل، گفت: پروژههایی مانند OvarianVax یک گام بسیار مهم به سوی آیندهای هیجانانگیز هستند که در آن سرطان بسیار قابل پیشگیریتر است. این تأمین مالی، اکتشافات حیاتی در آزمایشگاه را تقویت خواهد کرد که به تحقق آرزوهای ما برای پیشگیری سرطان تخمدان کمک میکند. اگر این تحقیق موفقیتآمیز باشد، کار بر روی آزمایشهای بالینی واکسن آغاز خواهد شد. امید این است که در آینده، این واکسن به زنان ارائه شود تا از ابتدا از سرطان تخمدان جلوگیری کند.